Yaygın olarak kullanılan 4 altıgen cıvata vardır:
1. GB/T 5780-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Sınıf C"
2. GB/T 5781-2016 "Tam dişli C sınıfı altıgen başlı cıvatalar"
3. GB/T 5782-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar"
4. GB/T 5783-2016 "Tam dişli altıgen başlı cıvatalar"
En sık kullanılan dört cıvata arasındaki temel farklar şunlardır:
1. Farklı iplik uzunlukları:
Cıvatanın diş uzunluğu tam diş ve tam diş değildir.
Yukarıda yaygın olarak kullanılan 4 cıvata arasında
GB/T 5780-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Sınıf C" ve GB/T 5782-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar" tam dişli olmayan cıvatalardır.
GB/T 5781-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Tam Dişli Sınıf C" ve GB/T 5783-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Tam Dişli" tam dişli cıvatalardır.
GB/T 5781-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Tam Dişli Sınıf C", ürünün tam dişliden yapılmış olması dışında GB/T 5780-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Sınıf C" ile aynıdır.
GB/T 5783-2016 "Tam dişli altıgen başlı cıvatalar", GB/T 5782-2016 "Altıgen başlı cıvatalar" ile aynıdır ancak ürünün tam dişliden yapılmış olması ve tercih edilen uzunluk spesifikasyonunun nominal uzunluğunun şuna kadar olması gerekir: 200 mm.
Bu nedenle aşağıdaki analizde yalnızca GB/T 5780-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar Sınıf C" ile GB/T 5782-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar" arasındaki farkın tartışılması gerekmektedir.
2. Farklı ürün sınıfları:
Cıvataların ürün kaliteleri A, B ve C kalitelerine ayrılmıştır. Ürün kalitesi tolerans boyutuna göre belirlenir. En doğru not A notu, en az doğru olan ise C notudur.
GB/T 5780-2016 "Altıgen başlı cıvatalar C sınıfı", C sınıfı hassas cıvataları şart koşar.
GB/T 5782-2016 "Altıgen başlı cıvatalar", cıvataların A sınıfı ve B sınıfı hassasiyetle olmasını şart koşar.
GB/T 5782-2016 "Altıgen Başlı Cıvatalar" standardında, A Sınıfı d=1,6mm~24mm ve l≤10d veya l≤150mm (daha küçük değere göre) cıvatalar için kullanılır; B Sınıfı, d>24 mm olan cıvatalar veya l>10d veya l>150 mm olan cıvatalar (hangisi daha küçükse) için kullanılır.
GB/T 3103.1-2002 "Bağlantı Elemanları için Tolerans Cıvataları, Vidalar, Saplamalar ve Somunlar" ulusal standardına göre, A ve B sınıfı hassasiyete sahip cıvataların dış diş tolerans derecesi "6g"dir; Dış dişin tolerans düzeyi "8g"dir; Cıvataların diğer boyutsal tolerans seviyeleri A, B ve C kalitelerinin doğruluğuna göre değişmektedir.
3. Farklı mekanik özellikler:
GB/T 3098.1-2010 "Bağlantı Elemanı Cıvatalarının, Vidaların ve Saplamaların Mekanik Özellikleri" ulusal standardının hükümlerine göre, 10 °C ~ 35 °C çevre boyutu koşulunda karbon çeliği ve alaşımlı çelikten yapılmış cıvataların mekanik özellikleri 10 seviye vardır; 4.6, 4.8, 5.6, 5.8, 6.8, 8.8, 9.8, 10.9, 12.9, 12.9.
Ulusal standart GB/T 3098.6-2014 "Bağlantı Elemanlarının Mekanik Özellikleri - Paslanmaz Çelik Cıvatalar, Vidalar ve Saplamalar" hükümlerine göre, 10°C~35°C çevresel boyut koşulu altında, paslanmazdan yapılmış cıvataların performans dereceleri çelikler aşağıdaki gibidir:
Östenitik paslanmaz çeliklerden yapılmış cıvatalar (A1, A2, A3, A4, A5 grupları dahil) 50, 70, 80 mekanik özellik sınıflarına sahiptir. (Not: Paslanmaz çelik cıvataların mekanik özellik sınıfı işaretlemesi iki bölümden oluşur, ilk parça işaretleri çelik grubu ve ikinci kısım, A2-70 gibi kısa çizgilerle ayrılmış performans derecesini belirtir, aşağıda aynıdır)
C1 grubu martensitik paslanmaz çelikten üretilen cıvatalar 50, 70 ve 110 mekanik özellik derecelerine sahiptir;
C3 grubu martensitik paslanmaz çelikten üretilen cıvataların mekanik özellik sınıfı 80 olup;
C4 grubu martensitik paslanmaz çelikten üretilen cıvatalar 50 ve 70 mekanik özellik derecesine sahiptir.
F1 martensitik paslanmaz çeliklerden yapılmış cıvatalar 45 ve 60 dereceli mekanik özelliklere sahiptir.
GB/T 3098.10-1993 "Bağlantı elemanlarının mekanik özellikleri - Demir dışı metallerden yapılmış cıvatalar, vidalar, saplamalar ve somunlar" ulusal standardına göre:
Bakır ve bakır alaşımlarından yapılan cıvataların mekanik özellikleri şunlardır: CU1, CU2, CU3, CU4, CU5, CU6, CU7;
Alüminyum ve alüminyum alaşımlarından üretilen cıvataların mekanik özellikleri şunlardır: AL1, AL2, AL3, AL4, AL5, AL6.
Ulusal standart GB/T 5780-2016 "C Sınıfı Altıgen Başlı Cıvatalar", M5 ila M64 diş özelliklerine ve 4.6 ve 4.8 performans derecelerine sahip C sınıfı altıgen başlı cıvatalar için uygundur.
Ulusal standart GB/T 5782-2016 "Altıgen başlı cıvatalar", M1.6~M64 diş özelliklerine uygundur ve performans sınıfları 5.6, 8.8, 9.8, 10.9, A2-70, A4-70, A2-50'dir. CU2, CU3 ve AL4 için A4-50, Sınıf A ve B altıgen başlı cıvatalar.
Yaygın olarak kullanılan bu 4 cıvata arasındaki temel fark yukarıdakidir.
Pratik uygulamalarda tam dişli olmayan cıvatalar yerine tam dişli cıvatalar kullanılabileceği gibi, düşük performanslı kaliteli cıvatalar yerine yüksek performanslı kaliteli cıvatalar da kullanılabilir.
Bununla birlikte, aynı spesifikasyona sahip tam dişli cıvatalar, tam dişli olmayan cıvatalardan daha pahalıdır ve yüksek performanslı kaliteler, düşük performanslı kalitelere göre daha pahalıdır.
Bu nedenle normal durumlarda cıvatalar gerçek ihtiyaçlara göre seçilmeli ve yalnızca özel durumlarda "tüm arızaların değiştirilmesi" veya "yükseklerin alçaklarla değiştirilmesi" gerekir.
Gönderim zamanı: 20 Ekim 2022